Kim są członkowie rodziny pozostający na utrzymaniu i jakie są ulgi podatkowe związane z IRPEF? Artykuł 12 Jednolitego Prawa o Podatkach Dochodowych (w skrócie TUIR), uregulowanego Rozporządzeniem Prezydenta RP z dnia 22 grudnia 1986 r., przewiduje możliwość odliczenia przez podatników od IRPEF brutto szeregu kwot, które różnią się w zależności od całkowity dochód, uzasadniony wydatkami i ogólnie opłatami, które zainteresowana strona jest zobowiązana ponieść na utrzymanie i opiekę nad członkami rodziny pozostającymi na utrzymaniu.
Ulgi podatkowe dla członków rodziny pozostających na utrzymaniu różnią się pod względem kwot i wymagań między:
Wspólna jest granica dochodu dla uznania członka rodziny za „na utrzymaniu” oraz kryterium podziału tego samego „miesięcznie”. Odnosząc się do tego ostatniego, należy zauważyć, że odliczenia są należne za miesiące, w których członek rodziny pozostaje na utrzymaniu (pomyśl o dzieciach urodzonych w ciągu roku lub małżeństwa); na przykład urodzenie dziecka 15 października 2021 r. będzie uprawniało do względnego odliczenia za miesiące październik, listopad i grudzień 2021 r. To samo dotyczy przypadków śmierci, separacji lub rozwodu, które miały miejsce w ciągu roku.
Przeanalizujmy szczegółowo problem.
Członkowie rodziny pozostający na utrzymaniu: kim są i którym przysługują odliczenia
Członkowie rodziny, którzy dają podatnikowi potencjalne prawo do skorzystania z odliczeń, to osoby uważane za „zależne podatkowo” (posiadające określony dochód osobisty, jak wkrótce zobaczymy), wymienione poniżej:
- Małżonek lub partner cywilny;
- Dzieci;
- Rodzice (w tym rodzice adopcyjni);
- Dziadkowie (również naturalni);
- Zstępni dzieci (wnuków);
- Bracia i Siostry (także jednostronne);
- Córki i zięciowie, teściowie.
Limity dochodów, które należy uznać za członków rodziny pozostających na utrzymaniu
Aby zostać uznanym za „zależnego od podatku”, członkowie rodziny muszą mieć łączny dochód osobisty nieprzekraczający 2840,51 euro brutto, po uwzględnieniu kosztów podlegających odliczeniu.
Limit dotyczy całego okresu rozliczeniowego. W konsekwencji przekroczenie progu skutkuje utratą możliwości utrzymania na cały rok, a co za tym idzie obowiązkiem zwrotu kwoty potrąceń już wykorzystanych w wypłacie i utratą prawa do nich za pozostałe miesiące.
Szczególny przypadek dotyczy dzieci w wieku do 24 lat. W odniesieniu do nich pułap 2840,51 euro wzrasta do 4000 euro. Wymóg wieku uważa się jednak za spełniony, nawet jeśli dotyczy tylko części roku. Wynika z tego, że w przypadku ukończenia (zakładamy) 25. roku życia w marcu 2022 r.:
- Limit 4000 euro dotyczy całego okresu rozliczeniowego 2022;
- Od 2023 roku obowiązywać będzie zwykły limit w wysokości 2840,51 euro.
Dochód osobisty
Przy ustalaniu dochodu osobistego członka rodziny przyjmuje się dla celów podatkowych jego całkowity dochód, do którego dodaje się:
- Czynsze objęte suchym kuponem;
- Dochody z działalności gospodarczej lub samozatrudnienie, podlegające ryczałtowi;
- Zwolniona część wynagrodzenia (7 500,00 euro) otrzymywana za granicą przez pracowników przygranicznych oraz tych, którzy pracują w Montecarlo i San Marino;
- Wynagrodzenia wypłacane przez organy i organizacje międzynarodowe, przedstawicielstwa dyplomatyczne, a także przez Stolicę Apostolską i organy bezpośrednio przez nią kierowane.
Małżonek pozostający na utrzymaniu
W przypadku małżonka lub części związku cywilnego (mąż, żona z wyłączeniem konkubenta), który pozostaje na utrzymaniu podatkowym, przysługuje odliczenie kwoty zmiennej z tytułu całkowitego dochodu beneficjenta w wysokości:
Całkowity dochód | Odliczenie (euro) |
Nie więcej niż 15 tys | 800 – [110 * (Reddito complessivo / 15.000)] |
Między 15 000 a 29 000 | 690 |
Między 29 000 a 29 200 | 700 |
Między 29 200 a 34 700 | 710 |
Między 34 700 a 35 000 | 720 |
Między 35 000 a 35 100 | 710 |
Między 35 100 a 35 200 | 700 |
Między 35 200 a 40 000 | 690 |
Między 40 000 a 80 000 | 690 * [(80.000 – Reddito complessivo) / 40.000] |
Ponad 80 000 | 0 |
Należy zauważyć, że aby mieć prawo do odliczenia, małżonek nie może pozostawać w separacji prawnej i faktycznej, niezależnie od tego, czy pozostaje w konkubinacie, czy przebywa za granicą.
Wręcz przeciwnie, potrącenie na rzecz małżonka w separacji lub rozwiedzionego (również w wyniku rozwiązania związku partnerskiego) przysługuje tylko wtedy, gdy jest on konkubentem lub pobiera dobrowolne zasiłki rodzinne, niewynikające z przepisów orzecznictwa.
Dzieci na utrzymaniu
Kwestia odliczeń na dzieci pozostające na utrzymaniu ulegnie istotnym zmianom w 2022 r. Wprowadzenie jednorazowego i powszechnego zasiłku dekretem ustawodawczym 230 z dnia 21 grudnia 2021 r., począwszy od 1 marca 2022 r., doprowadzi do zniesienia odliczeń na dzieci do lat w wieku 21 lat, na które ewentualnie i na wniosek do INPS rodzice będą mogli otrzymać dotację (sparametryzowaną) do ISEE.
W związku z tym do 28 lutego 2022 r. na liście płac nadal będą ujmowane:
- zasiłki rodzinne (ANF);
- Odliczenia na dzieci pozostające na utrzymaniu;
- Dodatkowe odliczenie (łącznie 1200,00 euro rocznie) w obecności co najmniej czworga dzieci pozostających na utrzymaniu.
W szczególności odliczenia na dzieci odpowiadają:
Liczba dzieci | Wiek | Kwota na dziecko |
1 | Mniej niż 3 lata | 1220 * [(95.000 – reddito complessivo / 95.000)] |
3 lata lub więcej | 950 * [(95.000 – reddito complessivo / 95.000)] | |
2 | Mniej niż 3 lata | 1220 * [(110.000 – reddito complessivo / 110.000)] |
3 lata lub więcej | 950 * [(110.000 – reddito complessivo / 110.000)] | |
3 | Mniej niż 3 lata | 1220 * [(125.000 – reddito complessivo / 125.000)] |
3 lata lub więcej | 950 * [(125.000 – reddito complessivo / 125.000)] | |
4 | Mniej niż 3 lata | 1420 * [(140.000 – reddito complessivo / 140.000)] |
3 lata lub więcej | 1150 * [(140.000 – reddito complessivo / 140.000)] | |
5 | Mniej niż 3 lata | 1420 * [(155.000 – reddito complessivo / 155.000)] |
3 lata lub więcej | 1150 * [(155.000 – reddito complessivo / 155.000)] | |
Ponad 5 | Kwotę 155 000 euro zwiększa się na każde dziecko po piątym roku życia o 15 000 euro. Kwoty 1420 i 1150 euro zostały potwierdzone |
Należy zauważyć, że odliczenia 1220 / 950 / 1420 / 1150 euro są zwiększone o 400 euro na każde niepełnosprawne dziecko.
Dzieci na utrzymaniu, co zmienia się od 1 marca 2022 r
Zgodnie z przewidywaniami, od 1 marca, wraz z początkiem jednorazowego zasiłku, pozostaną tylko odliczenia na dzieci w wieku 21 lat lub starsze pozostające na utrzymaniu, obliczane w następujący sposób:
Liczba dzieci | Kwota potrącenia (na dziecko) |
1 | 950 *[(95000–całkowitydochód)/95000[(95000–redditocomplesive)/95000[(95000–totalincome)/95000[(95000–redditocomplessivo)/95000 |
2 | 950 *[(110000–całkowitydochód)/110000[(110000–redditocomplesive)/110000[(110000–totalincome)/110000[(110000–redditocomplessivo)/110000 |
3 | 950 *[(125000–całkowitydochód)/125000[(125000–redditocomplesive)/125000[(125000–totalincome)/125000[(125000–redditocomplessivo)/125000 |
4 | 950 *[(140000–całkowitydochód)/140000[(140000–redditocomplesive)/140000[(140000–totalincome)/140000[(140000–redditocomplessivo)/140000 |
5 | 950 *[(155000–całkowitydochód)/155000[(155000–redditocomplessivo)/155000[(155000–totalincome)/155000[(155000–redditocomplessivo)/155000 |
Ponad 5 | Kwota 155 000 euro jest zwiększana na każde dziecko po piątym roku życia o 15 000 euro |
Odcinek wypłaty, kompletny i zaktualizowany przewodnik po nowościach 2022 r
Inni członkowie rodziny pozostający na utrzymaniu
Z wyłączeniem małżonków i dzieci, inne osoby pozostające na utrzymaniu, wskazane w art. 433 Kodeksu cywilnego, które:
- Żyj z podatnikiem;
- Ewentualnie otrzymywać świadczenia alimentacyjne niewynikające z przepisów o władzy sądowniczej;
przyznaje prawo do odliczenia kwoty odpowiadającej:
- 750 * (80 000 – całkowity dochód) / 80 000.
Wspomniany artykuł 433 zawiera:
- Rodzice (w tym adopcyjni);
- Synowie i synowe;
- Teść i teściowa;
- Bracia i Siostry (także jednostronne);
- Potomkowie dzieci.
Gdzie wpisać odliczenia dla członków rodziny pozostających na utrzymaniu: deklaracje podatkowe
Oto krótkie rozróżnienie dla deklaracji podatkowych, w których można wprowadzić odliczenia dla osób pozostających na utrzymaniu.
Pojedyncza certyfikacja (dawniej CUD)
Wysokość odliczeń dla członków rodziny pozostających na utrzymaniu musi być wskazana w Jednolitym Zaświadczeniu, deklaracji wystawionej przez płatnika (pracodawcę) podatnikowi (pracownikowi) i przesłanej do Urzędu Skarbowego, z wyszczególnieniem dochodów wypłaconych w okresie rozliczeniowym.
Zgodnie z instrukcją opublikowaną na stronie internetowej Urzędu Skarbowego („agenziaentrate.gov.it – Arkusze informacyjne i usługi – Deklaracje – Pojedyncza certyfikacja 2022”) w ramach CU 2022 odnoszących się do roku 2021 potrącenia z tytułu obowiązków rodzinnych uznanych przez zastępcę będą zajmować rubrykę nr 362, podczas gdy potrącenia dla osób posiadających co najmniej 4 dzieci pozostających na utrzymaniu zostaną pokazane w rubryce 363.
Deklaracja podatkowa
Wzór 730 ma na celu zestawienie dochodów uzyskanych przez podatnika w danym okresie rozliczeniowym, z uwzględnieniem kwot (odliczeń, odliczeń i ulg podatkowych), których funkcją jest zmniejszenie obciążeń podatkowych osób fizycznych.
W ramach modelu 730/2022 (którego instrukcje są dostępne na portalu „agenziaentrate.gov.it – Arkusze informacyjne i usługi – Deklaracje – 730 2022”) dane dotyczące członków rodziny pozostających na utrzymaniu muszą być wskazane na stronie tytułowej deklaracji, poniżej danych dotyczących podatnika.
Dlatego dla każdego podmiotu należy podać:
- Kod identyfikacyjny, w tym „C” dla małżonka, „F1” dla pierwszego dziecka, „F” dla dziecka, „A” inne, „D” dziecko niepełnosprawne;
- Kod identyfikacji podatkowej;
- Miesiące do zapłaty;
- Miesiące do zapłaty za dzieci do lat 3;
- także procent podziału odliczenia między rodziców;
- wreszcie rubryka dotycząca odliczenia z tytułu opieki nad dzieckiem (przypisanie 100%).