co się stanie, jeśli firma nie zapłaci INPS

Nieopłacone składki: co się stanie, jeśli firma nie opłaci składek INPS? Co jeśli zapłaci im w mniejszej lub częściowej kwocie? Art. 2115 kc stanowi, że przedsiębiorcy i pracownicy wpłacają składki do instytucji zabezpieczenia społecznego i pomocy społecznej. W tłumaczeniu oznacza to, że w przypadku korzystania przez firmę z usług pracownika, oprócz obowiązku opłacania i otrzymywania ubezpieczenia INAIL, istnieje również obowiązek opłacania składek INPS (na ubezpieczenia społeczne i emerytalne).

Opłata składki na ubezpieczenie społeczne jest częściowo opłacana przez pracownika poprzez potrącenie na odcinku wypłaty, a pozostała część jest należna od firmy. Pracodawca płaci te składki przez F24 z kodem DM10 (zarówno za udział, którym jest obciążany, jak i za udział potrącany pracownikowi).

Ponieważ INPS działa jako ubezpieczenie (choroba, bezrobocie, renta, emerytura) pominięcie opłacania składek ma istotne skutki dla pracownika:

• w perspektywie krótkoterminowej, ponieważ równolegle z niewypłacaniem kwot na rzecz Instytutu, spółka może również opóźniać wypłatę wynagrodzenia, ponieważ jest w kryzysie płynności;
• w dłuższej perspektywie, ponieważ składki odprowadzane do instytucji zabezpieczenia społecznego mają wpływ na zakres i nabywanie prawa do emerytury.

Szczegółowo analizujemy konsekwencje dla pracodawcy w przypadku nieopłacania składek; zobaczmy też jakie są rozwiązania w rękach pracownika np niewypłacanie wynagrodzenia.

Nieopłacone składki: czym jest zestawienie składek INPS i jak działa

Tak zwana „automatyczność usług” działa jako gwarancja dla pracownika, jako podmiotu, który nie płaci bezpośrednio składek do INPS; z zachowaniem pięcioletniego okresu przedawnienia dotyczącego kwot niezapłaconych INPS.

Aby uniknąć utraty prawa do zaliczenia składek, należy stale kontrolować „Deklarację składek”; zasadniczo dokument, który wymienia wszystkie kwoty wypłacone INPS na rzecz pracownika.

W zestawieniu wymieniono, w podziale według zarządu, w którym podatnik jest zarejestrowany, wpłaty:

• pracować;
• symboliczny;
• okup.

Z wyciągiem mogą zapoznać się użytkownicy posiadający referencje SPID, CIE lub CNS; połączenie z portaleminps.it – Performances and Services – Performances – Konsultacja wyciągu ze składki / konta ubezpieczenia społecznego”. Alternatywnie możliwe jest:

• Zadzwoń do INPS Contact Center pod numer 803.164 (bezpłatny z telefonu stacjonarnego) lub 06.164.164 z sieci komórkowej;
• Skontaktuj się z organami patronackimi lub pośrednikami Instytutu.

Wkład INPS: automatyczne wykonanie

Gwarancją dla pracownika jest zasada tzw. „automatyczności usług”. Oznacza to, że świadczenia z ubezpieczeń społecznych należą się nawet wtedy, gdy firma nie odprowadza składek regularnie; chyba że ustawa stanowi inaczej.

W zakresie świadczeń z tytułu starości, renty inwalidzkiej i renty rodzinnej obowiązuje automatyczny charakter świadczeń:

• Tylko w przypadku pominiętego wkładu nieprzewidzianego;
• Pod warunkiem, że zainteresowany wykaże istnienie stosunku pracy poprzez przedłożenie INPS odpowiedniej dokumentacji.

Hipoteza przepisywania składek

Mogą zatem powstać trzy hipotezy, tj. czy składki:

• nie uległy jeszcze przedawnieniu w chwili wystąpienia zdarzenia ubezpieczeniowego (np. po osiągnięciu wieku emerytalnego) pracownik uzyskuje prawo do emerytury;
• nie są przepisane, ale zdarzenie nastąpi po przepisanymzainteresowany może podjąć działania (przed upływem terminu przedawnienia) składając odpowiednią skargę do INPS w celu wyegzekwowania składek od pracodawcy, alternatywnie występując do sądu o skazanie spółki na zapłatę kwot;
• są przepisanepracownik ma prawo, w stosunku do przedsiębiorstwa, do ogólnego odszkodowania za szkody lub odszkodowania w szczególnej formie poprzez ustanowienie odwracalnej renty dożywotniej.

Ta ostatnia ma na celu zrekompensowanie emerytury lub jej części, która byłaby należna pracownikowi w związku z pominiętymi składkami. W tym sensie kwoty wpłacane na rzecz INPS są przypisane do okresu, w którym składki powinny były zostać opłacone przez spółkę.

Przedawnienie składek INPS

Nieopłacone składki ulegają przedawnieniu po pięciu latach od terminu płatności. Jednak w przypadku skargi złożonej przez pracownika lub osoby pozostające przy życiu po jego śmierci, okres przedawnienia wydłuża się, tylko w przypadku skarżącego, do dziesięciu lat.

W praktyce dopiero po zgłoszeniu przez zainteresowanego instytucji, z zachowaniem pięcioletniego terminu przedawnienia, ta sama (np. INPS) będzie mogła przystąpić do windykacji niewpłaconych składek w ciągu dziesięciu lat od zaniechania.

Instytut wyjaśnił również (Okólnik z 2 marca 2012 r. nr 31), że zgłoszenie nieopłacania składek złożone przez pracownika nadaje się do przedłużenia terminu przedawnienia, niezależnie od tego, czy INPS podejmie działania przeciwko pracodawcy, który zalegał z płatnością, czy też nie, z działaniami windykacyjnymi.

Po dziesięciu latach instytucja zabezpieczenia społecznego w żadnym wypadku nie może żądać ani otrzymywać kwot.

Ostatnią możliwością dla pracownika jest wytoczenie powództwa mającego na celu uzyskanie od pracodawcy wypłaty kwoty matematycznej, odpowiadającej odbudowie emerytury utraconej z powodu nieopłacania składki.

Przerwanie biegu przedawnienia składek

Jak przypomniał INPS w kilku okólnikach (okólnik z 22 stycznia 1996 r. nr 18 i okólnik z 25 maja 2005 r. nr 69), przerwanie biegu przedawnienia musi koniecznie nastąpić od instytucji będącej wierzycielem, w następstwie skargi złożonej przez pracownika lub osoby pozostałe przy życiu. W konsekwencji protokoły Okręgowego Inspektoratu Pracy (ITL) nie mają mocy obowiązującej.

Akt przerywający bieg przedawnienia musi zawierać:

• Kwota pominiętych składek (lub w każdym przypadku wskazanie elementów umożliwiających ilościowe określenie kwoty) oraz okres, którego dotyczy pominięcie;
• Imię i nazwisko oraz dane osobowe składającego reklamację;
• Obowiązujący system sankcji;
• Szczegóły reklamacji, w szczególności datę jej złożenia.

Nieopłacanie składek: sankcje cywilne i karne za zaniechanie i uchylanie się od składek

Pracodawca, który nie opłaca składek na ubezpieczenia społeczne (w całości lub w części) ponosi ewentualne sankcje cywilne i karne.

W tym miejscu należy rozróżnić:

• Zaniedbanie, które można zakwalifikować jako zachowanie pracodawcy, który nie płaci lub opłaca składki z opóźnieniem, którego wysokość można w każdym przypadku ustalić na podstawie raportów i / lub obowiązkowych rejestrów;
• Uchylanie się, które ma miejsce w przypadku obowiązkowych raportów lub pominiętych lub nieprawdziwych rejestrów (wypłacane wynagrodzenia i stosunki pracy są ukrywane z zamiarem niepłacenia składek).

Kary cywilne

Osoby, które nie wpłacają składek w ustalonych terminach (w kwocie widocznej na podstawie obowiązkowych deklaracji i/lub wpisów) lub płacą mniej, są zobowiązane do zapłaty kwoty równej stopie EBC powiększonej o 5,5% w maksymalnej wysokości 40% należnych składek.

I odwrotnie, dla hipotezy unikania:

• W związku z obowiązkowymi rejestracjami lub raportami, które nie są prawdziwe lub pominięte, przewidziana jest sankcja cywilna odpowiadająca stopie procentowej w wysokości 30% (w stosunku rocznym) do maksymalnie 60% należnych składek;
• Zgłoszone samoistnie przed żądaniami lub sporami ze strony organów nadzorczych, aw każdym razie w ciągu 12 miesięcy od zwykłego terminu płatności, a także przy opłaceniu składek w ciągu 30 dni od samego zgłoszenia, podlega karze cywilnej równej stawce EBC powiększonej o 5 stosowany. 0,5% maksymalnie do 40% należnych składek;
• W przypadku nieopłacania składek lub opóźnień w opłacaniu składek, wynikających z obiektywnych niepewności związanych ze sprzecznymi wytycznymi orzeczniczymi dotyczącymi obowiązku składkowego (uznanymi później w postępowaniu sądowym lub administracyjnym), stosuje się karę cywilną w wysokości stawki EBC powiększonej o 5,5% do maksymalnego limitu 40% należnych składek.

Zmniejszenie kar cywilnych

Wysokość sankcji cywilnych może zostać obniżona, w zakresie zgodnym z interesami prawnymi, w przypadku:

• Obiektywna niepewność co do obowiązku wniesienia wkładu (na przykład ze względu na skonsolidowaną orientację orzecznictwa, która jest odmienna i sprzeczna z poprzednią);
• Umyślne działanie osoby trzeciej;
• Kryzys korporacyjny, reorganizacja, rekonwersja lub restrukturyzacja;
• zaniechania lub uchylenia się w postępowaniu upadłościowym;
• Pominięcia w kontekście podmiotów nieprowadzących działalności gospodarczej, podmiotów non-profit/fundacji/stowarzyszeń.

W przypadku, gdy INPS przyzna zniżkę, sankcja może wynikać z:

• Interesy prawne obowiązujące w dacie złożenia wniosku, jeżeli zachowanie wnioskodawcy ocenia się całościowo jako prawidłowe;
• W przypadku zachowania, które nie jest stale prawidłowe, kara może zostać obniżona do wysokości interesu prawnego obowiązującego w dacie złożenia wniosku, powiększonego o 50%.

Sankcje karne

Sankcje karne dla pracodawcy są reprezentowane przez przestępstwo zaniechania zapłaty, rozpoznawane w przypadku występku umyślnego o charakterze rodzajowym (do którego dochodzi, gdy dochodzi do typowego zachowania obciążonego przez prawo).

Nieopłacenie składek przez osobę trzecią, której spółka zleciła płacenie składek, nie zwalnia jej z odpowiedzialności karnej. W rzeczywistości to do pracodawcy, jako osoby odpowiedzialnej za związek, należy upewnienie się, że pracownik/osoba trzecia zapłaci kwoty.

Nieopłacanie składek na ubezpieczenie społeczne w części należnej pracownikowi i stosowanej do wynagrodzenia wypłacanego temu ostatniemu (w tym potrąceń od pracujących emerytów):

• Jeśli kwota przekracza 10 000 euro rocznie, grozi kara pozbawienia wolności do lat 3 i grzywna do 1032 euro;
• Jeśli kwota jest równa lub mniejsza niż 10 000 euro rocznie, skutkuje to karą administracyjną w wysokości od 10 000 do 50 000 euro.

W każdym przypadku firma nie podlega karze, jeżeli dokona płatności w ciągu trzech miesięcy od zakwestionowania lub zawiadomienia o postanowieniu stwierdzającym naruszenie. Zawiadomienie o przestępstwie musi bowiem zostać wysłane po zwłoce w zapłacie lub po niepotrzebnym upływie trzech miesięcy.

Potrącenia na ubezpieczenie społeczne mogą w każdym przypadku zostać zrekompensowane wszelkimi zaliczkami na odcinku wypłaty w imieniu INPS, jeżeli składki firmy (A) są niższe niż zaliczki na świadczenia (B). W takim przypadku rekompensata może zostać dokonana, ale ograniczona do udziału własnego (B – A = C).

Okres odniesienia dla ustalenia, czy próg 10 tys. płatność 16 grudnia).